1) Աստված ամենապարզ է
- 01
- 02
- 03
- 04
- 05
-
06
-
-
07
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Երկրի վրա պատահական էակներ կան
- 3) Պատահական էակներն իրենք իրենց մեջ չունեն իրենց գոյության պատճառը
- 4) Պատահական էակների գոյության պատճառը հարկավոր է փնտրել որևէ անհրաժեշտ էակի մեջ, որն ինքն իր մեջ կունենա իր գոյության պատճառը: Այդ անհրաժեշտ էակն Աստված է
- 5) Մի հարց
- 6) Հավելված. – ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀՈԳՈՒ ԾԱԳՈՒՄԸ
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Տիեզերքում զմայլելի կարգուկանոն կա, որ մի նպատակի է ձգտում
- 2.1) Կարգուկանոնը նյութական աշխարհում
- 2.2) Նպատակային կարգուկանոնը բուսական աշխարհում
- 2.3) Նպատակային կարգուկանոնը կենդանական աշխարհում
- 2.4) Նպատակային կարգուկանոնը մեր հինգ զգայարաններում և մարմնի տարբեր օրգաններում
- 3) Այս կարգուկանոնը ենթադրում է բարձրագույն իմացականությամբ օժտված Հեղինակի գոյությունը
- 4) Այդ Հեղինակն Աստված է
-
08
- 09
- 10
ա) Պարզ է կոչվում այն էակը, որը մասերից կազմված չէ: Պարզությանը հակառակ են բաղադրությունը և բարդությունը:
Ամեն բաղադրյալ էակ կախումնավոր է:
Բաղադրյալ էակը կախյալ է իր մասերից, որոնցից կազմված է: Մասերն առաջնային են, քան նույն մասերից բաղկացած էակը, որն առանց մասերի չի կարող գոյություն ունենալ:
բ) Բաղադրյալ էակն արդյունք է, որ ենթադրում է իր պատճառը: Իրարից տարբեր մասերը, բաղադրյալ էակ կազմելու համար, կարիքն ունեն իրենց միակցող մի պատճառի:
գ) Բաղադրյալ էակը սահմանավոր է, որովհետև զանազան մասերն իրար սահմանափակում են, միմյանց սահման են դնում:
Մասերը միշտ սահմանափակ են: Որքան էլ բազմացնելու լինենք սահմանավոր էակները, երբեք չի կարող առաջանալ անհուն, անսահման էակ, որովհետև սահմանավորի և անսահմանի մեջ անանցանելի անդունդ կա:
Մյուս կողմից, անհուն էակը ո՛չ կարող է աճել, ո՛չ էլ՝ նվազել, իսկ սահմանավոր էակը միշտ ունակ է նվազելու և աճելու:
Այսպիսով, ապացուցեցինք նախապես, որ Աստված անկախ, առանց պատճառի, անհուն էակ է, հետևաբար՝ Աստված չի կարող բաղադրյալ լինել, այլ՝ ամենապարզն է:
Աստծո մեջ չկա քանակի և որակի բաժանում: Բացի Աստծուց, ամեն էակ բաղադրյալ էակ է:
Անհոգի տիեզերքը բաղկացած է նյութի զանազան մասերից: Բույսերը՝ բուսական կյանքից և նյութից, անասունները՝ զգայական կյանքից և նյութից, մարդը՝ հոգուց և մարմնից, անմարմին հրեշտակները՝ էությունից և գոյությունից: Հրեշտակների, ինչպես նաև բոլոր էակների մեջ, էությունը տարբերվում է իրենց գոյությունից: Միակ Աստծո էությունը իր «Գոյությունն» է. էության և գոյության զանազանություն չկա Աստծո մեջ:
Նմանապես, արարածների բոլոր կատարելությունները տարբերվում են նրանց էությունից ու գոյությունից և ունեն սահման ու չափ: Մինչդեռ Աստծո կատարելություններն անհուն են և նույնական են իր էության հետ:
Արարածները առավել կամ նվազ չափով բարի են, ճշմարիտ են, գեղեցիկ են, և այլն. մինչդեռ Աստված Ինքնին Բարությունն է, Ճշմարտությունն է, Սրբութունն է, Գեղեցկությունն է, և այլն:
Աստված ունի միտք՝ մտածելու համար, և կամք՝ կամենալու: Սակայն, Աստծո միտքն ու մտածումը, կամքն ու կամեցողությունը Իր իսկ էությունն են:
Աստծո ներսում մտածումները մտածումներին չեն հաջորդում, ինչպես նաև՝ կամեցողությունները կամեցողություններին, այլ՝ Նա մեկ մտածումով ըմբռնում է բոլոր ճշմարտությունները և մեկ կամեցողությամբ ընդգրկում է բոլոր բարիքները:
Ինչպես երփներանգ ծիածանի յոթ գույները նույնանում են արևի լույսի մեջ, այդպես էլ իրարից տարբեր բոլոր կատարելությունները նույնանում են Աստծո էության հետ:
Մեր սահմանափակ միտքը չի կարող մեկ հայացքով ըմբռնել Աստծո բազմերանգ ու ամենապարզ էությունը: Ինչպես արևի լույսն է անձրևի բյուրեղ կաթիլների մեջ փշրվում և յոթ զմայլելի գույների փոխարկվում, այնպես էլ Աստծո ամենապարզ էությունն է մեր մտքի բյուրեղի մեջ փշրվում և բազմազան կատարելությունների վերածվում:
