1) Զանազան պատասխաններ
- 01
- 02
- 03
- 04
- 05
-
06
-
-
07
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Երկրի վրա պատահական էակներ կան
- 3) Պատահական էակներն իրենք իրենց մեջ չունեն իրենց գոյության պատճառը
- 4) Պատահական էակների գոյության պատճառը հարկավոր է փնտրել որևէ անհրաժեշտ էակի մեջ, որն ինքն իր մեջ կունենա իր գոյության պատճառը: Այդ անհրաժեշտ էակն Աստված է
- 5) Մի հարց
- 6) Հավելված. – ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀՈԳՈՒ ԾԱԳՈՒՄԸ
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Տիեզերքում զմայլելի կարգուկանոն կա, որ մի նպատակի է ձգտում
- 2.1) Կարգուկանոնը նյութական աշխարհում
- 2.2) Նպատակային կարգուկանոնը բուսական աշխարհում
- 2.3) Նպատակային կարգուկանոնը կենդանական աշխարհում
- 2.4) Նպատակային կարգուկանոնը մեր հինգ զգայարաններում և մարմնի տարբեր օրգաններում
- 3) Այս կարգուկանոնը ենթադրում է բարձրագույն իմացականությամբ օժտված Հեղինակի գոյությունը
- 4) Այդ Հեղինակն Աստված է
-
08
- 09
- 10
Չկարողանալով գտնել վերոնշյալ հարցի լուծումը, Սպենսերը և Մանսելը գտնում են, որ մենք ի վիճակի չենք որևէ բան իմանալ Աստծո և Նրա նախախնամության մասին:
Ռեշդալը և այլոք, ընդունելով Աստծո բարությունը, ժխտում են Նրա ամենակարող լինելը:
Իսկ ի՞նչ ասել այն հոռետեսներին, ում համար ողջ կյանքը վշտերի մի շղթա է:
Հնդիկ փիլիսոփա Բուդդան (Սիդդհարթա Գաութամա, Ք.ա. 566-486), ով հոռետես (պեսսիմիստ) փիլիսոփայության ռահվիրան է, ասում է. «Մահը ցավ է, չսիրած բաների հետ միավորվելը ցավ է, սիրված բաներից բաժանվելը ցավ է, անձնական փափագը չհագեցնելը ցավ է»[1]:
Ժամանակակից փիլիսոփաներից Բուդդայի ամենահավատարիմ հետևորդն է հոռետես փիլիսոփա Շոպենհաուերը (1788-1860): Նա այս կերպ է տրամաբանում. կամքը կյանքի արմատն է և հիմքը: Ցանկացած կամք անհրաժեշտորեն ունի փափագներ: Յուրաքանչյուր փափագի մեջ ճիգ և ինչ-որ բանի պահանջ կա: Բայց ճիգից ու պահանջից ծնվում է ցավը: Այսպիսով, ցավն անբաժան է կյանքից: Կյանքը կայանում է ցավի մեջ:
Շոպենհաուերի ազդեցությունը մեծ է եղել հաջորդ սերունդների վրա: Հայ գրական գործիչներից ոմանք նույնպես հայտնվել են հոռետեսության պղտոր հորձանքի մեջ:
Ավետիք Իսահակյանի գրականության վրա ալեկոծվում է հոռետես մելամաղձության մշուշը: Նա Աբու Լալա Մահարու բերանով ասում է.
