1) Նախագիտելիք
- 01
- 02
- 03
- 04
- 05
-
06
-
-
07
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Երկրի վրա պատահական էակներ կան
- 3) Պատահական էակներն իրենք իրենց մեջ չունեն իրենց գոյության պատճառը
- 4) Պատահական էակների գոյության պատճառը հարկավոր է փնտրել որևէ անհրաժեշտ էակի մեջ, որն ինքն իր մեջ կունենա իր գոյության պատճառը: Այդ անհրաժեշտ էակն Աստված է
- 5) Մի հարց
- 6) Հավելված. – ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀՈԳՈՒ ԾԱԳՈՒՄԸ
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Տիեզերքում զմայլելի կարգուկանոն կա, որ մի նպատակի է ձգտում
- 2.1) Կարգուկանոնը նյութական աշխարհում
- 2.2) Նպատակային կարգուկանոնը բուսական աշխարհում
- 2.3) Նպատակային կարգուկանոնը կենդանական աշխարհում
- 2.4) Նպատակային կարգուկանոնը մեր հինգ զգայարաններում և մարմնի տարբեր օրգաններում
- 3) Այս կարգուկանոնը ենթադրում է բարձրագույն իմացականությամբ օժտված Հեղինակի գոյությունը
- 4) Այդ Հեղինակն Աստված է
-
08
- 09
- 10
Այս ապացույցը վերցնում ենք էակների «աստիճանակարգված կատարելություններից»:
Էակների ունեցած «կատարելությունները» կարելի է բաժանել երեք խմբի:
1) Նյութից «անբաժան» կատարելությունները, որոնք միշտ ունեն չափ և սահման: Օրինակ՝ ծանրությունը և տաքությունը կատարելություններ են, որոնք, նյութից անբաժան լինելով, միշտ չափավոր են և սահմանափակ: Առանց նյութի ծանրություն կամ տաքություն չկա: Նմանապես, գերագույն աստիճանով ծանրություն կամ տաքություն էլ չկա: Ինչ-որ բանի ծանրության կամ տաքության չափը միշտ կարելի է ավելացնել նոր ծանրությամբ և նոր տաքությամբ:
2) Նյութից «անկախ» կատարելություններ, որոնք կարող են թե՛ անսահման լինել, թե՛ չափավոր և թե՛ աստիճանակարգված: Օրինակ՝ բարությունը և իմաստությունը նյութից անկախ կատարելություններ են, որոնք անսահման ու գերագույն չափով կարող են գտնվել մի անհուն էակի մեջ, և չափավոր ու աստիճանակարգված կերպով՝ մարդկանց մեջ: Հակոբը բարի է և իմաստուն, Վարդանն ավելի բարի է և իմաստուն, քան Հակոբը: Աստված անսահմանորեն բարի է և իմաստուն:
3) Կան նաև կատարելություններ, որոնք «աստիճանավորում» չեն ընդունում: Նմանատիպ կատարելություններ ունեցող էակը կա՛մ ամբողջությամբ ունի դրանք, կա՛մ էլ՝ բնավ չունի: Օրինակ՝ մարդը բանական էակ է, իսկ անասունը՝ ո՛չ բանական: Կիսով բանական և կիսով ո՛չ բանական մարդ գոյություն չունի, ինչպես նաև կիսով ո՛չ բանական և կիսով բանական անասուն գոյություն չունի: Մարդն ամբողջովին բանական է, իսկ անասունը՝ ամբողջովին ո՛չ բանական:
Մեր չորրորդ ապացույցի հիմքում դնում ենք կատարելությունների երկրորդ խումբը, որոնք անկախ են նյութից և չափ ու սահման չունեն իրենց գաղափարի մեջ: Կարող են չափավոր և զանազան աստիճանավորումներով գտնվել էակի մեջ, կարող են նաև անսահման չափով գտնվել անսահման էակի մեջ: