ԳԼՈՒԽ Զ. – ԱԳՆՈՍՏԻՑԻԶՄ
- 01
- 02
- 03
- 04
- 05
-
06
-
-
07
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Երկրի վրա պատահական էակներ կան
- 3) Պատահական էակներն իրենք իրենց մեջ չունեն իրենց գոյության պատճառը
- 4) Պատահական էակների գոյության պատճառը հարկավոր է փնտրել որևէ անհրաժեշտ էակի մեջ, որն ինքն իր մեջ կունենա իր գոյության պատճառը: Այդ անհրաժեշտ էակն Աստված է
- 5) Մի հարց
- 6) Հավելված. – ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀՈԳՈՒ ԾԱԳՈՒՄԸ
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Տիեզերքում զմայլելի կարգուկանոն կա, որ մի նպատակի է ձգտում
- 2.1) Կարգուկանոնը նյութական աշխարհում
- 2.2) Նպատակային կարգուկանոնը բուսական աշխարհում
- 2.3) Նպատակային կարգուկանոնը կենդանական աշխարհում
- 2.4) Նպատակային կարգուկանոնը մեր հինգ զգայարաններում և մարմնի տարբեր օրգաններում
- 3) Այս կարգուկանոնը ենթադրում է բարձրագույն իմացականությամբ օժտված Հեղինակի գոյությունը
- 4) Այդ Հեղինակն Աստված է
-
08
- 09
- 10
Ագնոստիկների ուսմունքի հիմքում ճանաչողության նույն սկզբունքն է, ինչ մատերիալիստների ուսմունքի հիմքում:
Ագնոստիկներն էլ մատերիալիստների պես պնդում են, թե. «Ճանաչում ենք միայն այն ճշմարտությունը, որ տրվում է մեր զգայական փորձառությանը. մեր միտքն անկարող է անցնել զգայականի սահմանները»:
Նրանք, սակայն, տարբերվում են մատերիալիստներից: Վերջիններս պնդում են, որ մեր բոլոր գիտությունների առարկան միմիայն նյութն է՝ իր թաքուն ուժերով: Նյութից դուրս ուրիշ էակ գոյություն չունի:
Իսկ ագնոստիկներն ասում են. էմպիրիկ գիտությունները մեզ ցույց են տալիս միմիայն զգայական առարկաները: Զգայական աշխարհից այն կողմ մնացածը մեզ անծանոթ է: Հնարավոր է, որ գոյություն ունենան ուրիշ աննյութ էակներ, բայց մեր միտքը չի կարող դրանք ճանաչել:
Ագնոստիկների համաձայն՝ Աստծո գոյությունը ո՛չ կարող ենք ժխտել, ո՛չ էլ՝ ապացուցել: Մեր սահմանափակ միտքն անկարող է Աստծո գոյության խորհրդավոր ծրարը բացելու: Աստված «անհուն օվկիանոս է, որ գալիս է մեր ափերին բախվելու, բայց մենք նրան հասնելու համար ո՛չ նավակ ունենք, ո՛չ էլ առագաստ»[1], ասում է ֆրանսիացի փիլիսոփա Էմիլ Լիթրեն:
[1] EMILE LITTRÉ (1801-1881), Paroles de philosophie positive, Paris 1859, p. 31.
