ՊՐԱԳՄԱՏԻԶՄ ԵՎ ՈՒՏԻԼԻՏԱՐԻԶՄ
- 01
- 02
- 03
- 04
- 05
-
06
-
-
07
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Երկրի վրա պատահական էակներ կան
- 3) Պատահական էակներն իրենք իրենց մեջ չունեն իրենց գոյության պատճառը
- 4) Պատահական էակների գոյության պատճառը հարկավոր է փնտրել որևէ անհրաժեշտ էակի մեջ, որն ինքն իր մեջ կունենա իր գոյության պատճառը: Այդ անհրաժեշտ էակն Աստված է
- 5) Մի հարց
- 6) Հավելված. – ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀՈԳՈՒ ԾԱԳՈՒՄԸ
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Տիեզերքում զմայլելի կարգուկանոն կա, որ մի նպատակի է ձգտում
- 2.1) Կարգուկանոնը նյութական աշխարհում
- 2.2) Նպատակային կարգուկանոնը բուսական աշխարհում
- 2.3) Նպատակային կարգուկանոնը կենդանական աշխարհում
- 2.4) Նպատակային կարգուկանոնը մեր հինգ զգայարաններում և մարմնի տարբեր օրգաններում
- 3) Այս կարգուկանոնը ենթադրում է բարձրագույն իմացականությամբ օժտված Հեղինակի գոյությունը
- 4) Այդ Հեղինակն Աստված է
-
08
- 09
- 10
3) Երրորդ խմբին են պատկանում պրագմատիստ կոչվող հեղինակները: Այս տեսության հիմնաքարը դնողը եղավ Չարլզ Պիրսը, որի վրա ուսմունքի «շինությունը» բարձրացրեցին Ուիլիամ Ջեյմսը և Ֆ. Շիլլերը:
Այս տեսության գլխավոր սկզբունքն այն է, որ որևէ բանի արժեքը պետք է գնահատել դրա օգտակարությունից: Ճշմարիտ է միայն այն, ինչը զգայական փորձառությունը համարում է օգտակար մեր համար: Սխալ է, եթե մեզ օգուտ չի տալիս:
Ուտիլիտարիզմի այս սկզբունքը կրոնի վերաբերյալ կիրառելով՝ ուտիլիտարիստները պնդում են, որ ճշմարիտ է կրոնը, եթե մեզ օգտակար է: Ծառն իր պտուղներով է ճանաչվում, կրոնն էլ՝ իր բարերար արդյունքներով: Եվ ուրեմն, կրոնն ավելի օգտակարություն ունի, քան անկրոնությունը: Հետևաբար, կրոնն իրավունք ունի ապրելու: Իսկ բազմաթիվ կրոններից քրիստոնեությունն է լավագույնը, քանի որ անսպառ բարիք է սփռում մարդկության վրա և գոհացում է տալիս մարդկային հոգևոր կարիքներին:
Այս տեսությունը, որ կոչվում է նաև «դոլարի փիլիսոփայություն», անթիվ հետևորդներ ունի ոչ միայն Ամերիկայում, այլ նաև՝ ողջ աշխարհում: Այն մարդը, ով իր շահն ամենից վեր է դասում, գործնականում պատկանում է ուտիլիտարիստական դպրոցին:
