Վերակազմել կոտրվածքը

Լատիներեն «prex» (աղոթք) եզրը առաջացել է հին իրանական «prek» արմատից, որն արտահայտում է խնդրանքի, ստանալու ջանքի իմաստը, բայց միմիայն խոսակցական միջոցների կիրառմամբ, միմիայն խոսքերի օգնությամբ:

«Prex»ը վերին հեղինակությանն ուղղված խնդրանքն է՝ ինչ որ մի բան ստանալու ակնկալությամբ: Բայց ի՞նչ բան:

Այս հարցի պատասխանը մեզ հուշում է «prex»ի լեզվական ընտանիքին պատկանող եզրերից մի ուրիշը, որն է լատիներեն «procus» բառը: Այս եզրը մատնանշում է այն տղամարդուն, որը դիմում է ընտանիքի հորը՝ նրա դստերն իրեն կին խնդրելու համար, այսինքն՝ ամուսնության խնդրանքով. հայցողն է, նա, ով «խնդրում է բարեհաճություն», խնդրում է հաճելի, ընդունելի լինել: Իսկ եթե տարօրինակ է թվում, որ աղոթքն այս «բարեհաճության խնդրանքն» է, հիշեցնում ենք Սուրբ Պատարագի համանման խնդրանքը. «Թող հաճո լինեն Քեզ, Տե՜ր, այս ընծաները»: Եվ կամ այս մյուսը. «Սիրո՜վ հայիր Քո Եկեղեցուն»: «Սիրո՜վ հայիր». սիրահարի բառապաշարն է:

Սուրբ Պատարագի կանոնի մեջ ընդելուզված այս բեկորներում նույնպես ի հայտ է գալիս «procus»ի հին արմատը, նրա, ով մոտենում է ընտանիքի հորը և խնդրում է հաճելի լինել, խնդրում է ընդունելի լինել, ամուսնական միության ակնկալությամբ:

«Procus»ի և աղոթողի վերջնական նպատակակետը նույնն է, սիրալի հաղորդության նույն ծրագիրը:

Հետևաբար, աղոթքը է.

1. Խնդրանք,

2. միայն խոսքի միջոցով,

3. ուղղված՝ ընտանիքի հորը,

4. ստանալու համար,

5. «շնորհ»ը.

ստանալու համար «բարեհաճությունը». խորքում, ստանալու համար միությունը:

Աղոթքն, ուստի, «ազգակցական կապ»ի մեջ է ամուսնության խնդրանքի, հաճելի և ընդունելի լինելու խնդրանքի հետ:

Եվ այստեղ հասկանալի է դառնում Երգ Երգոցի խորին արմատը, ուր հոգու առ Աստված ուղղած աղոթքը, վերջնական վերլուծությամբ, բարեհաճության խնդրանք է, միություն ձեռքբերելու խնդրանք է, սիրո խնդրանք է:

Այս աղոթքի բարձրագույն օրինակներից է Հայ Վանականության դավանած բանաձևը. «Կամենում եմ մեկ լինել Քո հետ»: Միանալու կիրք, սա՛ է սերը: Իսկ աղոթքը՝ արձագանքն ամուսնության խնդրանքի:

 

Մի երկրորդ եզր, որ մատնանշում է աղոթքը, «աղաչանք»ն է:

Աղոթել-աղաչել. խոսքը վերաբերվում է երկու գրեթե նման հասկացողությունների, որոնք միմյանցից տարբերվում են միայն զգացմունքի սաստկությամբ:

Բայց այս միակերպությունն աղքատացնում է բառերի իմաստաբանական, և հետևաբար՝ կենսական հարստությունը:

Լատիներենում նա, ով աղաչում է, կոչվում է «sup-plex»:

Այս «supplex»ի բացատրությունը տրվում է «plex» վերջավորությունն ունեցող մի շարք ածականներով:

Պարունակված գաղափարը «ծալել»ու գործողությունն է:

Իրոք.

simplex, պարզ, նա է կամ այն է, որ ծալված է միայն մեկ անգամ.

duplex, կրկնակի, նա է կամ այն է, որ ծալված է երկու անգամ.

complex, նա է կամ այն է, որ ծալված է ուրիշի հետ միասին, գործակից կամ մեղսակից, սերտորեն կապված, հյուսված.

plecto, այն բայն է, որ մատնանշում է հյուսելու, ոլորելու, միասին կապելու համար ծալելը.

amplecto, ինչ որ մի բանի կամ ինչ որ մեկի շուրջ ծալվելն է, գրկախառնվելը, ողջագուրվելը.

implecto, ընդգրկված, ներգրավված լինելն է:

Արդ, այս շարքին համանման եղանակով, «sup-plex» եզրը ներկայացնում է աղաչող-աղոթողի մարմնական կեցվածքը, որը ծալված է sub, ծալված է ոտքերի մոտ, ներքև^[1]:

«Supplico» բայը նշանակում է. աղաչողի կեցվածք ընդունել:

Ավելի լավ հասկանալու համար այս «ոտքերի մոտ ծալվել»ու իմաստը, քննենք աղաչանքը մատնանշող հունարեն եզրերի ընտանիքը.

«hikétes», նա, ով աղաչում է, առաջացել է «híko» բայից, որ նշանակում է հասնել:

Աղաչողը նա է, ով հասնում է, նա, ով հասնում է հպվելու:

Շատ հաճախ, հին հունարենում, նա, ով աղաչում է, նա է, ով հասնում է հպվելու ծնկներին: Սա հասկանում ենք պատերազմական մի սովորությունից, որին ծանոթ ենք հոմերոսյան դյուցազներգությունից. մարտիկը, որ նեղ վիճակի է մատնվել թշնամու կողմից, որ ենթակա է սպանվելու վտանգին և ուզում է խնայվել, սեփական կյանքն ազատելու համար պետք է հասներ հակառակորդի ծնկներին հպվելու, նախքան մյուսը, պատերազմի կատաղի թափով, կխոցեր իրեն: Հասնել ծնկներին հպվելու:

Ուրեմն, աղաչողը նա է, ով հասնում է հպվելու, նա, ով հասնում է ոտքերին, ով ծալվում է, և ով կապվում է միասին, ով հյուսվում է աղաչանքն ընդունող Աստծո հետ միասին:

Այս եզրաբանությունն իրենում պարունակում է բաժանման և կապակցման մի սկզբնական գաղափար:

Սրբազան իրականությունների մեր առաջին փորձառությունը Աստծո հեռավորությունն է, կամ՝ մեր հեռավորությունը Նրանից:

Կրոնի առաջին գործողությունը հեռավորության գերազանցումն է:

Բայց միևնույն իրողությունը տեղի է ունենում նաև անձնական հարաբերություններում, երբ առաջին զգացումը հեռավորությունն է, իսկ առաջին հանձնառությունը՝ դրա գերազանցումը: Հեռավորություն, որ կարող է լինել տարիքի, մշակույթի, ծագման միջավայրի, բնավորության: Հասարակություն ստեղծելու և կրոն ստեղծելու առաջին գործը կայանում է հեռավորության գերազանցման մեջ:

Նույն ինքն «կրոն» եզրը (re-ligione, կցել, միավորել) կապակցության մեջ է «supplex»ի գաղափարի հետ, նրա, ով կապվում է Աստծո հետ:

Կյանքի սկզբում ներկա է կոտրվածքի, բեկման մի փորձառություն:

Փրկության բոլոր պատմությունները ծնվում են մի կոտրվածքից, որն աղաղակում է վերակազմության իր կարիքը. մի սկզբնական մեղքից, որը բացահայտ, առարկայական է դարձնում ճանապարհը, որն հարկավոր է անցնել՝ Աստծուն հպվելուն հասնելու համար:

Աղոթքն, ուստի, ուխտագնացությունն է բացակայության դաշտերի ու տարածքների միջով, մինչև հասնելը տուն, մինչև օջախին հպվելուն հասնելը:

Այս պատճառով է, որ կրոնական բառապաշարում շատ է գործածվում «վերա» նախդիրը, որ նշանակում է կրկին, տակավին, մեկ անգամ ևս. վերա-կենդանացնել, վերա-կանգնել, վերա-դառնալ, վերա-կազմավորել, վեր-սկսել, և այլն:

Այս նախդիրը լեզվաբանական իմաստաբանական մնացորդը, հիշատակն է այդ կոտրվածքի, այդ ճեղքի, որն հարկավոր է լցնել:

Եղել է մի ընդհատում, և այժմ ես վերստին ճանապարհ եմ ընկնում, վերստին շնչում եմ, վերսկսում եմ նախկին հարաբերությունները:

Կրոնն ընդհատումը գերազանցելն է և «վերադառնալը տուն», ճանապարհն է մեծ վերադարձի, ինչպես ցույց է տալիս աղաչանքի հունարեն բայը, «híko», որ պարունակում է հասնելու և միաժամանակ աղոթելու գաղափարը. աղոթքը վերադարձն է տուն: Աքսորի ավարտը:

Հիրավի, եբրայեցերենում դարձի եկողը կոչվում է «վերադարձի վարպետ»: Դարձը վերադարձ է (Սրք 17, 19):

Սկզբնական մեղքի հիշատակը մնացել է նաև լեզվաբանության մեջ, մնացել է այն գործիքների ու միջոցների մեջ, որոնք բոլորս գործածում ենք Աստծո, կրոնի մասին խոսելու համար:

Կրոնական խոսակցությունը սկիզբ է առնում մի կոտրվածքից:

Քրիստոնեական բառապաշարում մեղքը հենց խզումն է Աստծո հետ հաղորդության, շնորհի կյանքի, որն Աստծո կյանքն է՝ համակրանքով փոխանցված նրան, ով ունի Աստծո բարեհաճությունը:

Սա է «cháris»ը, շնորհը: Ճի՛շտ այն, ինչ աղոթողը հայցում է. հաճո լինել, հաճելի համարվել, միանալ:

Կրոնի մեծ գործը սահմանները կտրել անցնելն է, բաժանարար տարածքները կապակցելը:

Այս ճանապարհի երկայնքով է մեզ առաջնորդում աղոթքը, մինչև հասնելը, մինչև լինելը աքսորյալի վերադարձը տուն:

«Եվ կհասնենք տուն, ուր Դու սպասում ես մեզ», աղոթում է Արևմտյան Եկեղեցին Սուրբ Պատարագի ընթացքում: «Բախեցե՛ք և ձեր առաջ կբացվի», ասում է Հիսուսը (Մտթ 7, 7), մեծ վերադարձի ճանապարհի վերջավորությանը դնելով մի դուռ և մի տուն, որպես դեպի կյանքն ուղղված մեր գաղթի նպատակակետ:

 

 

Աղոթքի հունարեն բառապաշարը, որ գործածում է Պողոս Առաքյալը, բավականին մանրամասն է. Տիմոթեոսին ուղղած Առաջին Նամակում նա գրում է.

«Արդ, ամեն բանից առաջ խնդրում եմ, որ աղոթեք, խնդրանք, պաղատանք և գոհություն մատուցեք բոլոր մարդկանց համար, թագավորների և իշխանության գլուխ կանգնած բոլոր մարդկանց համար, որպեսզի խաղաղ և հանդարտ կյանք վարենք կատարյալ աստվածապաշտությամբ ու պարկեշտությամբ» (1Տմ 2, 1-2):

«Հանձնարարում եմ քեզ նախևառաջ աղոթել բոլոր մարդկանց համար ... »:

Պողոս Առաքյալը մեզ դուրս է հանում սերտորեն հոգեբանական, հոգևոր տարածաչափությունից, մատնանշելու համար աղոթքը ո՛չ որպես հոգու վիճակ, այլ՝ որպես աշխատանք, գործ, մի բան, որ պետք է անել:

Պողոս Առաքյալը գործածում է մի գործնական բայաձև. «աղոթք անել», միաժամանակ պատկերասփռում կատարելով ամբողջության վրա:

«Ամեն բանից առաջ աղոթքներ արեք բոլոր մարդկանց համար. բոլոր նրանց համար, ովքեր իշխանության գլուխ են»:

Գործնականություն, ամբողջականություն և մի կենսական նպատակ (որպեսզի կարողանանք հանդարտ ու խաղաղ կյանք ունենալ):

Սրանք են երեք տարրերը, որ Պողոս Առաքյալն առաջադրում է:

Գործնականություն: Աղոթքը զգացում չէ, ինչ որ մի բան չէ, որ զգացվում է, ինչ որ մի բան է, որ արվում է:

Ունի իմ բոլոր ենթակայական ու մտացածին բավիղներից ավելի հաստատուն, ավելի վստահեցուցիչ առարկայականություն:

Աղոթքը մի դեպք է, իրադարձություն, իրողություն, որ ստեղծում է: Ինչպես Աստծո խոսքը ստեղծում է Ծննդոցում, նմանապես՝ նույն խոսքն աղոթքի մեջ ոգեկոչում է, համախմբում, վերամիավորում և գոյություն հաղորդում:

Քերթողական արվեստը, որը Խոսքի մարդկային գագաթնակետն է, նաև արվեստն է նոր պատկերներ գոյացնելու, նոր հարաբերություններ՝ գոյակների միջև: Աստծո Խոսքը և մարդու խոսքը ստեղծում են:

Ամբողջականություն: Աղոթքը ստեղծող խոսք է: Ստեղծում է հարաբերություն երկնքի և երկրի միջև, հասարակության և Աստծո միջև. հասարակության և ամբողջության միջև, անհատի և մարդկության միջև. « ... աղոթեցեք ի նպաստ բոլոր ... , նախևառաջ ... , բոլոր նրանց համար ... ». ստեղծում է հարաբերությունների մի կառույց: Շրջանառության մեջ է դնում սերը:

Աղոթքը ստեղծում է հաղորդության մի կառույց, աշխարհի և մարդկային հարաբերությունների մի նոր ճարտարապետություն. այլևս ո՛չ մրցակցության, այլ՝ հարաբերության և հաղորդության:

Ուրեմն մտային ցրվածությունը, եռանդը, հուզմունքը, հոգեվիճակների բավիղը, շատ ավելի նվազ արժեն, քան փաստը, որ աղոթքը հիմնում ու հաստատում է Արքայության պահեր, որոնց նպատակակետն է «բովանդակել ամեն բան ի Քրիստոս Հիսուս» (Եփս 1, 10):

Աղոթքն, ուրեմն, մի իրականություն է, որ վերաբերվում է փրկության պատմությանը, ո՛չ թե իմ անձնական զգացումներին:

Աղոթքը նման է միայնության վիհերի վրայով նետված պարանի:

Աղոթքը միայնությունների մեր հոտի հովիվն է: Եվ այն առաջնորդում է հաղորդության ճանապարհով:

Աստվածաշնչյան քննարկվող տողի երրորդ տարրն ավելացնում է. « ... որպեսզի կարողանանք հանդարտ և խաղաղ ապրել»:

Կյանքի այս որակավորիչ ածականները բնորոշ են ժամանակի հունական և հռոմեական ողջ փիլիսոփայությանը, գաղափարականն են ստոիկյան փիլիսոփայի. պատմության, բնության, ներաշխարհի օվկիանոսների ամբողջովին երբեք չխաղաղված փոթորիկներից պատսպարված մի կյանք:

Բայց այն, որն ամենակարևորն է, այն է, որ աղոթքը որպես նպատակակետ ունի կյանքը: Այստեղ վերագտնում ենք Արարչագործության գագաթնակետը: Սաղմոսների միևնույն գերագույն խնդրանքն է. սաղմոսերգուն հայցում է միայն ապրել:

Աստված որպես աղոթքի նպատակ չի դնում հաճույքը, որն Ինքը կարող է դրանից քաղել. որպես վերջին նպատակակետ Աստված չի դնում Ինքն Իրեն, այլ՝ մարդու կյանքը, մի կյանք, որ պետք է ապրվի մարդու փափագի համաձայն, որը կարող է համապատասխանել Աստծո փափագին:

Այնժամ աղոթքը գնում է և վերադառնում, ըստ ընծաների փոխանակման օրենքի, որն Ուխտի (այսինքն՝ դաշինքի) տրամաբանությունն է. որը որևէ հաղորդություն, որևէ հասարակություն ամրացնող և ոտքի վրա պահող կառույցն է:

Աղոթքը բարձրանում է երկինք և այնտեղից իջնում է, «ոսկեղեն օղակ՝ ժամանակի ու հավիտենության միջև», ինչպես կասեր Դավիդ Մարիա Թուրոլդոն, Արարչից արարածին գնում է ու գալիս:

Աղոթել՝ նշանակում է անցնել սահմանները, որպեսզի կյանքն անցնի: Որպեսզի մարդու և մարդու միջև, մարդու և Աստծո միջև, ներսի և դրսի միջև կյանքն անցնի:

Եվ անցնի նաև մարդու և արևի միջև, որը «եղբայր արևն» է. մարդու և երկրի միջև, որը «մայր երկիրն» է. մարդու և բուրմունքի միջև, որը նշանն է մի ներկայության:

Երգում էր Գերթրուդ Ֆոն Լը Ֆորթը. «Մեր աղոթքները թռչունների նման թռչում են ու հեռանում, և նրանցից ոչ մեկը ետ չի վերադառնում պատասխան բերելու»: Ճիշտ չէ:

Այս թռչունները, որ աղոթքներն են, ակոսում են միայնությունները և հյուսում են հաղորդության, հաղորդակցությունների մի ցանց: Եվ երկինքը լցվում է արահետներով: Եվ յուրաքանչյուր թռչուն, որ սլանում է վեր, մի քիչ ավելի է մոտեցնում երկիրը երկնքին: Եվ, փոխաբերություններից դուրս, յուրաքանչյուր աղոթք արդեն իսկ ստեղծում է ինչ որ մի բան, արդեն իսկ պատասխան է. օրերն ու երկիրը լցնում է հաղորդության մեծ ու փոքր դեպքերով:

Աղոթքը պատմության ծածուկ օրենսդրությունն է:

Պատմություն, որ ստեղծվում է մարդու և Աստծո կողմից միասին. պատմություն, որին նախագահում է փոխադարձության և հաղորդության տրամաբանությունը:

 

Պողոս Առաքյալը թվարկում է աղոթքի չորս տարբեր տեսակներ:

 

 

Այս եզրը իր արմատը գտնում է «déo» բայի մեջ, որ նշանակում է. ինձ պակասում է, կարիքն ունեմ, հեռու եմ գտնվում: Մեր փաստացի իրավիճակների, մեր ճնշող կարիքների աղքատության ձայնն է: Ձայնն է մանկան, մարդու փոքրիկի, որն անընդունակ է սնվելու, անընդունակ է ամեն ինչի, բացառությամբ արցունքների: Առաջին գիտելիքը, նորածնի առաջին իմացականությունը, միակ ունեցվածքն այս մշտապես մանուկ իշխանի, որ մարդն է. արտասվելու պարգևը, հեռավոր սերը, հեռու գտնվող մորը պահանջելը. դեպի կյանքն ուղղված աղաղակը, կյանք, որը չափազանց հեռու է: Եվ մայրն է, որ ոտքի է կանգնում ու պատասխանում, և Աստված Ինքն է, որ արթնանում է ու գալիս, պարզ ուշադրությամբ՝ պարզին, խոնարհ ուշադրությամբ՝ խոնարհին, կենսալի ուշադրությամբ այն ամենի նկատմամբ, որ կենդանի է: Որովհետև սերը բխում է ուշադրությունից:

Ահա՛ առաջին հայցը. «déesis», մանկան մի ճիչ, կարելի է ասել. մանկան, որն արցունքների խոսքն է միայն ճանաչում: Լա՛վ ուրեմն, աղոթքը պարփակված է երկու աղաղակների մեջ. ծնվող մանկան ճիչը. Քրիստոսի աղաղակը Խաչի վրա, այդ Խաչի, որ նման է լքված օրորոցի, այլևս առանց Հոր:

 

 

Այս եզրը նշանակում է. ես ինչ որ մի բան փափագում եմ, դիմելով նրան, ով կարող է: Կարիքից անցնում ենք փափագին: Մարդը փափագող էակ է: «Մարդը մի արարած է, որ ծնվել է ջրից, այժմ քայլում է հողի վրա և կկամենար թռչել» (Քազանձակիս):

Մարդը մի արարած է, որ երազում է և որ հարցնում է «ինչո՞ւ»:

Փափագը կյանքի նշանն է: Մայրերն իրենց որդիներին կերակրում են կաթով ու երազներով. կարիքի կաթը և փափագի երազը: Եվ հոգին ողջ է, քանի դեռ ունի փափագներ ու ձգտումներ:

Հանգցնել փափագները՝ նշանակում է դառնալ ներքինի: Քրիստոնյայի մեծ աշխատանքը փափագները դարձի բերելն է, ո՛չ թե ճնշելն ու ոչնչացնելը: Ուժականությունն ինքնին (կամ էներգիան) պետք է կենսալի մնա, պետք է պարզապես փոխի ուղղությունը:

Ես ինչ որ մի բան եմ փափագում և ուղղում եմ ինձ դեպի Աստված: Իսկ Աստված փափագների դաստիարակն է: Նրա դիմաց իմ բոլոր փափագներն անցնում են հնոցի միջով, ազատվում են զեռանգներից, մաքրագործվում են:

Ուրեմն, աղոթքը իմ փափագների համապատասխանեցումն է Աստծո կամքին:

Աղոթքը կերպարանափոխում է սիրտը: Իսկ եթե սիրտը նոր է, մարդն ինքնին նոր է: Իսկ աշխարհը նոր է միայն այն դեպքում, երբ մարդը նոր է:

Աղոթքը փափագի դպրոց է: «Հայր մեր»ը մեզ ուսուցանում է փափագել: Փափագը սկզբում կարճատես է և առանց խորքի, անբանական: Ինչպես միայն մեկ աչքի տեսողությունը հնարավորություն չի տալիս գաղափար կազմելու հեռավորության ու խորության շուրջ, նմանապես աղոթքը հոգու երկրորդ աչքն է, որպեսզի, փափագի հետ միասին, կարողանա տեսնել կյանքի խորքը և ճիշտ տեսակետում տեղավորի փափագի մութ առարկաները, զանազանելով էականն ու ավելորդը:

Աղոթքը սկսվում է կարիքի ճիչով, արցունքների կանչով, իսկ հետո՝ փափագին դիմելով: Յուրաքանչյուր աղոթքի մեջ պետք է որ ինքս ինձ հարցնեի. ո՞րն է իմ կյանքի ամենահզոր փափագը: Ո՞ր փափագն եմ ուզում ազատել, ինչպես թռիչք առնող թռչուն: Ո՞ր փափագն եմ ջանալու կաղապարել, որպեսզի դառնա սիրո սպասավոր:

Սա՛ է խղճի իրական քննությունը. ո՛չ թե փոքրիկ մտացրումների կամ արտասանված ծանր խոսքերի, այլ՝ տվյալ պահի ամենախոր փափագի շուրջ: Որովհետև այդտեղից է, որ ծնվում է աղոթքը: Ո՛չ խոսակցականը, որի ընթացքում առանց մտածելու կրկնվում են բանաձևեր, այլ՝ աղոթքը, որ բարձրանում է կյանքի խորքերից: Այն ուժերից, որոնք ծնում են ինձ և սպառնում են ինձ:

Այսպիսով, աղոթքի մեջ իրար են խառնվում արցունքներ ու երազներ, և կյանքը երգում է իր երգը:

 

 

Այս եզրը իր սկզբնական իմաստով նշանակում է հանդիպում, այցելություն, ընդունելություն, հաճախում:

Եվ այս առաջնային իմաստը հարաբերության կրկին երևան գալն է:

Նպատակակետը, որին ձգտում է այս երրորդ եզրը, նպատակակետը, որին հարկավոր է հասնել, ինչ որ մեկն է և ո՛չ այլևս ինչ որ մի բան: Աղոթքի նպատակն է հանդիպել Աստծո հետ, այցելել Նրան: Իսկ Աստված չի կարող երբևէ պարգևել մի բան, որի արժեքը նվազ լինի, քան Ինքնին Պարգևողը: Սա՛ է Նախախնամության իմաստը. «Եթե դուք, որ չար եք, գիտեք բարի պարգևներ տալ ձեր որդիներին, քանի՜ցս առավել ձեր Հայրը կպարգևի ձեզ Սուրբ Հոգին ... » (Ղկս 11, 13): Ահա՛ վեհ և դժվարին անցումը. ինչ որ մի բանից անցնել Ինչ Որ Մեկին, ինչ որ մի բան խնդրելուց՝ Ինչ Որ Մեկին հանդիպելուն: Առարկաների գերագահությունից անցնել անձի գերագահությանը: Անցնել շատ բաների համար մտատանջությունից – «Մարթա՜, Մարթա՜, շատ բաներով ես զբաղվում ... » – միակ անհրաժեշտ բանին – «Մարիամն ընտրել է այն, ինչն իրենից երբեք չի վերցվի ... » (Ղկս 10, 41-42): Ինչ որ մի բանից՝ անցնել Ինչ Որ Մեկին:

Խնդրանքը, որ գերակշռում էր պողոսյան եզրաբանության առաջին մասում, այստեղ սկսում է երկրորդական դառնալ: Ներկա մնալով հանդերձ: Ինչպես Հիսուսը նույնպես կամեցավ հիշեցնել. «Ձեր Հայրը գիտի, թե ինչի՛ կարիքն ունեք» (Մտթ 6, 32). դուք ձեզ պարզապես «ներկա դարձրեք» Հոր առաջ, գոյացրեք հանդիպումը, և խնդրանքները բազմապատկելու կարիքը չի զգացվի: Նա արդեն իսկ հաշվում է քո մազերը (Մտթ 10, 30), հաշվում է քո արցունքները, և լույսի անդրադարձները, որ դրանցում բանտարկված են:

 

 

Եզրը, որ սովորաբար թարգմանվում է «շնորհակալություն», ավելի ճշգրտորեն նշանակում է «գոհաբանություն, երախտագիտություն»: «Էուխարիստի՛ա» եզրը մատնանշում է պարգևի շրջանցքը. մարդը խնդրել է, ստացել է ըստ կարիքների ու փափագների, և այժմ վերադարձնում է տոնական տրամադրությամբ ցնծացող մի սիրտ: Մարդու և Աստծո միջև գնում ու գալիս է կկոցը, որն հյուսում է բերկրանքի կերպասը:

«Էուխարիստի՛ա» եզրը բաղկացած է երկու բառերից, որոնք երկուսն էլ մատնանշում են բերկրանքը. «eu», որը երգեցիկ նախդիրն է «evangelo»ի (Ավետարան), բերկրալի ուրախ ավետիսի: Ապա «cháris» (շնորհ), որն ունի «chará»ի (ուրախություն) միևնույն արմատը, և նշանակում է շնորհալի, հաճելի ու ձրի պարգև: Այս երեք ածականների իմաստային հարստությունը լատիներենում բխում է միևնույն արմատից, ուր «gratia»ն համապատասխանում է «cháris»ին. գեղեցիկ ու բարի պարգև, տրված՝ առանց փոխարենը որևիցէ բան պահանջելու, և որ հաղորդում է բերկրանք. «grazioso» (շնորհալի), «gratuito» (ձրի), «gradito» (հաճելի):

Երկնքում թերևս ավելի հաճելի է «գոհաբանություն» բառը – որի հոգևոր խոր դիրքորոշումը փառաբանությունն է, որովհետև Նա գոյություն ունի, որովհետև մենք գոյություն ունենք – ավելի, քան «շնորհակալություն»ը: Շնորհակալություն հայտնելու արարքի մեջ, իրոք, շարունակում է տևել շահագրգռվածության ինչ որ մի մասնիկ, մինչդեռ գոհաբանությունը գովեստ է, փառաբանություն: Ուր կա ավելի բերկրանք, այնտեղ կա ավելի ճշմարտություն: Ինձ այլևս չեն հետաքրքրում հմուտ ու մասնագետ մարդիկ, ի՛նչ ասպարեզում էլ որ գործեն: Իմաստակները ձանձրացրել են ինձ: Ես փնտրում եմ մեկին, որը գոհ լինի, մեկին, որն «էուխարիստի՛ա» տոնակատարի իր կյանքով: Եվ փորձել, թե արդյոք հնարավո՞ր է այլևս գաղափարներ չփոխանակել գիտուն մարդկանց նման, այլ՝ փոխանակել բերկրանք, որպես իրական մարդիկ, իսկապես քրիստոնյա մարդիկ:

Պատմությունը գոհ մարդկանց կարիքն ունի, Եկեղեցին գոհ մարդկանց կարիքն ունի: Փնտրվում է երջանիկ այր, փնտրվում է երջանիկ կին: Որ ծիսակատարի կյանքի «էուխարիստի՛ա»ն: Ահա՛, ավելի գոհաբանություն, քան շնորհակալություն, և փառաբանություն:

Գոհաբանության այս վերջին դասակարգին են պատկանում օրհնության, փառաբանության բոլոր աղոթքները. «Մեծացուսցէ»ն, Հովհաննես Մկրտչի հոր՝ Զաքարիայի օրհնությունը, «Զարթուցեալքս»ը, «Առավօտ լուսոյ»ն: Փառաբանությունը՝ քաղցրության դուստր աղոթքն է (Եվագր Պոնտացի):

Հանդիպման հիմնանյութին են պատկանում, մինչդեռ, Աստծո աղոթքը Հայտնության գրքում. «Ահա՛, դռան առաջ եմ և բախում եմ» (Հյտ 3, 20). Էմմավուսի աշակերտներինը. «Մեր հետ մնա, Տե՜ր» (Ղկս 24, 29). Մարիամի կեցվածքը Բեթանիայում, կամ Հիսուսինը, երբ ասում է. «Ո՛ւր որ ես եմ, նրանք ևս թող լինեն» (Հվհ 17, 14):

Փափագին են պատկանում այն բոլոր աղոթքները, որոնք հայցում են ներում կամ փրկություն կամ սեր: Եվ տակավին, Հիսուսի մեծ աղոթքը. հայցումը միության ու խաղաղության (Հվհ 17, 1-26):

Իսկ կարիքի մեջ ծնվում են հիվանդների, նրանց ազգականների ու մտերիմների բոլոր սպասումներն ու աղերսանքները: Կարիքը հրաշքի շեմն է, որով լի է Ավետարանը, որով տակավին լի է հույսը: Առաջին աղոթքին՝ «déesis»ին են պատկանում Աբելի աղաղակը և Հոբի աղաղակը: Մինչև որ Աստված Ինքը դառնում է մի Հոբ: Եվ վերածաղկում է մեր արյան մեջ:

Եթե, ինչպես ասում է Քիերքըգորը, աղոթելը դառնում է շնչառության նման, աղոթքն ուրեմն անցնում է գիտակցությունից անդին, դառնում է ֆիզիկական անհրաժեշտություն: Աղոթքը հոգու շնչառությունն է, և մեր բերկրալի աշխատանքն այս իրականությանը գիտակից դառնալն է, գիտակցելը, որ աղոթքը նման է շնչառությանը:

Երբեմն, առանց գիտակցելու, մեզնից կբխի ապրելու բերկրանքը, որը գերագույն «էուխարիստի՛ա»ն է: