Գլուխ Բ. - Հոդված 2. / գ) Հավատքի ավանդի մեկնաբանումը
-
01
-
-
02
-
-
03
-
-
04
-
-
05
-
ՀԱՎԱՏՔԻ ԱՎԱՆԴԸ ՀԱՆՁՆՎԱԾ Է ԵԿԵՂԵՑՈՒ ԱՄԲՈՂՋՈՒԹՅԱՆԸ
84. Հավատքի «ավանդը»[1], որ բովանդակված է Սրբազան Ավանդության և Աստվածաշնչի մեջ, Առաքյալների կողմից հանձնվել է Եկեղեցու ամբողջությանը: «Հարելով դրան՝ ամբողջ սուրբ ժողովուրդը, միացած իր Հովիվներին, տևապես հարատևում է Առաքյալների ուսուցման ու հաղորդության, հացի բեկման և աղոթքների մեջ, այնպես՝ որ ավանդված հավատքը պահպանելու, գործադրելու և դավանելու մեջ ստեղծվի հոգու մի եզակի միություն Եպիսկոպոսների ու հավատացյալների միջև»[2]:
ԵԿԵՂԵՑՈՒ ՎԱՐԴԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆԸ
85. «Աստծո թե՛ շարադրված և թե՛ ավանդված Խոսքը վավերական կերպով մեկնաբանելու պաշտոնը հանձնվել է միմիայն Եկեղեցու կենդանի Վարդապետությանը, որի հեղինակությունը կիրառվում է Հիսուս Քրիստոսի անունով»[3]. այսինքն՝ Պետրոսի Հաջորդի՝ Հռոմի Եպիսկոպոսի հետ հաղորդության մեջ գտնվող Եպիսկոպոսներին:
86. Այս «Վարդապետությունը, սակայն, Աստծո Խոսքից ավելի վեր չէ, այլ՝ ծառայում է նրան, ուսուցանելով միմիայն այն, ինչը որ ավանդվել է, որքանով որ – աստվածային հանձնարարմամբ և Սուրբ Հոգու օժանդակությամբ – բարեպաշտորեն ունկնդրում է այն, սրբորեն պահպանում և հավատարմորեն ներկայացնում է, և հավատքի այս միակ ավանդից քաղում է այն ամենը, ինչին որ առաջարկում է հավատալ որպես Աստծո կողմից հայտնված ճշմարտությունների»[4]:
87. Հավատացյալները, հիշելով Առաքյալներին ուղղված Հիսուսի խոսքը. «Ով լսում է ձեզ, լսում է ինձ» (Ղկս 10, 16)[5], հեզությամբ ընդունում են ուսուցումներն ու կողմնորոշումները, որոնք զանազան կերպերով իրենց տրվում են Հովիվների կողմից:
ՀԱՎԱՏՔԻ ԴՈԳՄԱՆԵՐԸ
88. Եկեղեցու Վարդապետությունը լիովին գործածում է Քրիստոսի կողմից իրեն տրված իշխանությունը, երբ սահմանում է ինչ որ մի դոգմա, այսինքն՝ երբ ներկայացնում է աստվածային հայտնության մեջ բովանդակված ճշմարտություններ, – այնպիսի ձևակերպմամբ, որը քրիստոնյա ժողովրդին պարտավորեցնում է հավատքի անհետսկոչելի հարման, – կամ նաև՝ երբ վճռական եղանակով ներկայացնում է ճշմարտություններ, որոնք անհրաժեշտ կերպով առնչվում են դրանց:
89. Դոգմաների և մեր հոգևոր կյանքի միջև կա մի համակարգային կապ: Դոգմաները լույս են մեր հավատքի ճանապարհի վրա, լուսավորում են այն և այն դարձնում են ապահով: Եվ հակառակը, եթե մեր կյանքն ուղիղ է, մեր միտքն ու մեր սիրտը բաց կլինեն՝ ընդունելու հավատքի դոգմաների լույսը[6]:
90. Դոգմաների միջև առկա փոխադարձ կապերն ու հետևողականությունը կարելի է գտնել Քրիստոսի խորհրդի հայտնության ամբողջության մեջ[7]: «Կաթողիկե ուսմունքի դոգմաներում գոյություն ունի մի կարգ կամ ''աստիճանական դասավորում'', քանի որ տարբեր է քրիստոնեական հավատքի հիմքի հետ ունեցած նրանց կապը»[8]:
ՀԱՎԱՏՔԻ ԳԵՐԲՆԱԿԱՆ ԶԳԱՑՈՒՄԸ
91. Բոլոր հավատացյալները մասնակցում են հայտնված ճշմարտության ըմբռնմանն ու ավանդմանը: Ստացել են Սուրբ Հոգու օծումը, Ով սովորեցնում է իրենց ամեն բան[9] և առաջնորդում է իրենց դեպի «ամբողջական ճշմարտությունը» (Հվհ 16, 13):
92. «Հավատացյալների ամբողջությունը [...] չի կարող սխալվել հավատքի մեջ, և իր այս հատկությունը դրսևորում է հավատքի գերբնական զգացման միջոցով՝ ողջ ժողովրդի, երբ ''Եպիսկոպոսներից սկսած մինչև վերջին աշխարհական հավատացյալները'' արտահայտում է իր համընդհանուր հավանությունը հավատքի և վարքի հարցերում»[10]:
93. «Արդարև, հավատքի սույն զգացմամբ, որն արթնացվում և ամրացվում է ճշմարտության Հոգու կողմից, Աստծո ժողովուրդը, սրբազան Վարդապետության առաջնորդությամբ, [...] անթերի կերպով հարում է հավատքին, որը մեկընդմիշտ ավանդվել է սրբերին, ուղիղ դատողությամբ ներթափանցում է դրա միշտ ավելի խորքերը և միշտ ավելի լիակատարությամբ այն կիրարկում է կյանքում»[11]:
ԱՃԸ ՀԱՎԱՏՔԻ ԽՈՐԻՄԱՑՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ
94. Սուրբ Հոգու օժանդակության շնորհիվ, հավատքի ավանդի թե՛ իրականությունների և թե՛ խոսքերի շուրջ խորիմացությունը կարող է առաջադիմել Եկեղեցու կյանքում.
95. «Հստակ է, հետևաբար, որ Սրբազան Ավանդությունը, Աստվածաշունչը և Եկեղեցու Վարդապետությունը, Աստծո իմաստնագույն կարգադրմամբ՝ միմյանց միջև այնքա՜ն շաղկապված են ու համակցված, որ չեն կարող գոյություն ունենալ մեկն առանց մյուսի, և որ բոլորը միասին, յուրաքանչյուրն իրեն հատուկ կերպի համաձայն, մեկ միակ Սուրբ Հոգու ներգործությամբ՝ արդյունավետ կերպով նպաստում են հոգիների փրկությանը»[17]:
