1) Աստված ամենագետ է
- 01
- 02
- 03
- 04
- 05
-
06
-
-
07
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Երկրի վրա պատահական էակներ կան
- 3) Պատահական էակներն իրենք իրենց մեջ չունեն իրենց գոյության պատճառը
- 4) Պատահական էակների գոյության պատճառը հարկավոր է փնտրել որևէ անհրաժեշտ էակի մեջ, որն ինքն իր մեջ կունենա իր գոյության պատճառը: Այդ անհրաժեշտ էակն Աստված է
- 5) Մի հարց
- 6) Հավելված. – ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ՀՈԳՈՒ ԾԱԳՈՒՄԸ
-
- 1) Նախագիտելիք
- 2) Տիեզերքում զմայլելի կարգուկանոն կա, որ մի նպատակի է ձգտում
- 2.1) Կարգուկանոնը նյութական աշխարհում
- 2.2) Նպատակային կարգուկանոնը բուսական աշխարհում
- 2.3) Նպատակային կարգուկանոնը կենդանական աշխարհում
- 2.4) Նպատակային կարգուկանոնը մեր հինգ զգայարաններում և մարմնի տարբեր օրգաններում
- 3) Այս կարգուկանոնը ենթադրում է բարձրագույն իմացականությամբ օժտված Հեղինակի գոյությունը
- 4) Այդ Հեղինակն Աստված է
-
08
- 09
- 10
Աստծո գոյության հինգերորդ ապացույցի մեջ տեսանք, որ Աստված տիեզերքի անհունազան էակներին մղում է թե՛ իրենց անհատական նպատակներին և թե՛, բոլորին միասին, մեկ համընդհանուր նպատակի:
Սակայն, միմիայն ամենագետ անձը կարող է այդպիսի գործ կատարել: Մյուս կողմից, Աստված ամենակատարյալ և անհուն է Իր կատարելություններով:
Իմացականությունն էլ կատարելություն է, որ Աստծո մեջ անհուն չափով պետք է լինի:
Եթե Աստված սահմանափակ գիտություն և իմացականություն ունենար, պիտի դադարեր ամենակատարյալ և անհուն էակ լինելուց: Կարող ենք ավելացնել նաև, որ Աստված, ամենապարզ էակ լինելով, նաև գերազանցապես աննյութ և հոգեղեն էակ է:
Բայց որևէ էակ, որքան ավելի հոգեղեն լինի, այնքան ավելի իմացականությամբ օժտված պետք է լինի:
Ուրեմն Աստված, որ գերազանցորեն հոգեղեն էակ է, նաև գերազանցորեն իմացական էակ է, որի գիտելիքները չափ ու սահման չունեն:
Բացատրենք: Էակը, որքան աննյութ լինի և զերծ լինի թանձր նյութի ազդեցությունից, այնքան ավելի կատարյալ ճանաչողություն կունենա:
Անասունները նյութի հետ չափազանց շաղախված լինելով, չափազանց անկատար ճանաչողություն ունեն: Նրանց զգայական հոգին չի կարող ամբողջապես ինքն իր վրա անդրադառնալ և ինքնագիտակցություն ունենալ:
Մարդկային միտքը, լինելով նյութից ավելի անկախ, կարող է ամբողջական անդրադարձում ունենալ ինքն իր վրա և անասուններից ավելի կատարյալ ճանաչողություն ունի:
Հրեշտակները, որոնք բոլորովին զերծ են նյութի ազդեցությունից, մարդկանցից ավելի կատարյալ ճանաչողությամբ են օժտված:
Իսկ Աստված, որ ամենապարզ և անհուն էակ է, ամենակատարյալ իմացականությունն ունի:
Աստծո մեջ անգիտությունից դեպի գիտություն անցում չկա: Մեկ ճանաչողությամբ Նա ճանաչում է բոլոր իրական և հնարավոր ճշմարտությունները: Նա Ինքնին Ճշմարտությունն է, և բոլոր մյուս ճշմարտություններն այս Ճշմարտության Արեգակի մեկական շողերն են:
Աստված բոլոր իրականությունների մեջ Ինքն է առաջին և անսկիզբ իրականությունը, որից ծագում են բոլոր մյուս իրականությունները: Նա ամեն բանից առաջ ճանաչում է Ինքն Իրեն ուղղակի անմիջական ճանաչողությամբ:
Աստված, Ինքն Իրեն ճանաչելով, ճանաչում է նաև բոլոր իրական և հնարավոր էակներին, մեր ազատ և կախումնավոր գործերը, նաև նրանք, որոնք դեռ չենք արել, բայց անելու ենք, կամ անելու էինք, եթե ա՛յլ պարագաներում գտնվեինք, անցյալում, ներկայում և ապագայում: Եվ այս ամենը ճանաչում է մեկ ամենապարզ ճանաչողությամբ:
Մեր ճանաչողությունը կախված է արտաքին աշխարհից: Աստված, ընդհակառակը, դրսի աշխարհը ճանաչում է Իր էության ներսից: Նրա էությունը ո՛չ միայն հայելի է, որում արտացոլվում են բոլոր էակները, այլ նաև՝ միակ ակունքը, որից ծագել են և պիտի ծագեն բոլոր իրականությունները: